Gerrit, alleenstaande met geringe basisvaardigheden
Naam: Gerrit
Leeftijd: 55 jaar
Beroep: Ongeschoolde arbeider, deeltijd actief in een fysiek zwaar beroep
Inkomen: Onder modaal, met beperkte toegang tot toeslagen en ondersteuning
Gezinssituatie: Alleenstaande vader met twee schoolgaande kinderen
Woonplaats: Zwolle
Gerrit is een man van 55 jaar die worstelt met geringe basisvaardigheden, waaronder lezen, schrijven en digitale vaardigheden. Hij ervaart dagelijks de gevolgen van deze uitdagingen, zowel op persoonlijk als sociaal vlak. Gerrit voelt zich vaak minderwaardig en schaamt zich voor zijn beperkingen. Hij doet alsof alles goed gaat, maar achter de schermen vermijdt hij moeilijke situaties, zoals het invullen van formulieren of het aanvragen van toeslagen. Brieven worden vaak ongeopend opzij gelegd en hij is bang om fouten te maken of uitgelachen te worden.
Gerrit is omringd door een samenleving die steeds meer digitaal en administratief is ingesteld. Hij ziet anderen die moeiteloos met de tijd meegaan, die goede banen hebben of alle geldpotjes van de gemeente weten te vinden. Ook ziet hij zijn kinderen actief zijn op sociale media, wat hem het gevoel geeft dat hij achterblijft. Deze vergelijking versterkt zijn schaamte en isolatie. Zijn kinderen vragen om hulp met schoolwerk, maar Gerrit voelt zich gefrustreerd omdat hij hen niet kan ondersteunen zoals hij zou willen.
Door zijn beperkte vaardigheden ervaart Gerrit armoedestress. Hij durft geen uitkeringen en toeslagen aan te vragen en mist daardoor vaak financiële ondersteuning waar hij recht op heeft. Dit vergroot de druk op zijn huishouden. Hij is bang dat iemand erachter komt dat hij moeite heeft met lezen en schrijven, en leeft met de constante angst om te falen. Gerrit zou graag een stabielere financiële situatie willen, maar voelt zich niet in staat om de juiste stappen te zetten.Gerrit hoopt dat zijn kinderen een betere toekomst hebben dan hijzelf. Hij wil dat zij kansen krijgen die hij niet heeft gehad en dat zij zich niet hoeven te schamen voor wie ze zijn. Hiervoor heeft hij ondersteuning nodig om zijn eigen situatie te verbeteren en een positief voorbeeld voor hen te zijn.
Wat houdt armoede in voor mensen met geringe basisvaardigheden?
Nederland kampt met een groeiend probleem op het gebied van basisvaardigheden. Uit het meest recente onderzoek van het Programme for the International Assessment of Adult Competencies, hierna PIAAC, (Bollen et al., 2024) blijkt dat maar liefst 3 miljoen volwassenen tussen de 16 en 75 jaar moeite hebben met taal, rekenen en/of digitale vaardigheden. Dit betekent dat 1 op de 5 volwassenen niet volledig kan deelnemen aan de samenleving. Deze beperking heeft verstrekkende gevolgen: het belemmert persoonlijke ontwikkeling, beperkt kansen op de arbeidsmarkt en bemoeilijkt het uitvoeren van alledaagse taken. De urgentie om deze uitdaging aan te pakken, is dan ook groter dan ooit.
Empathy map alleenstaande met geringe basisvaardigheden: